people doing office works

Sprawa niepowodzeń wychowawczych

Podobnie jak niepowodzenia szkolne i ta sprawa wywołała żywy niepokój całego społeczeństwa, które nie tylko zatroszczyło się o przyszłość kraju, lecz także aktualne zabezpieczenie się przed doraźnymi skutkami tych niepowodzeń w postaci chuligaństwa i przestępczości nieletnich. Po prasie codziennej, prawnikach (np. Tadeusz Cyprian, Jerzy Sawicki) socjologach (Stanisław Manturzewski, Anna Pawełczyńska) problemami tymi zajęli się i pedagogowie. O przeprowadzonych przez nich badaniach dowiadujemy się m. in. z następujących książek: Stanisław Jedlewski, Nieletni w zakładach poprawczych (1962), Hanna Świda i Witold  w i d a, Młodociani przestępcy w więzieniu (1961), Świda, Młodzież licealna (1963) oraz Czesław Czap o w, Młodzież a przestępstwo (2 tomy, 1962). Metody badań terenowych zastosowano również w dziedzinie badań nad światopoglądem, przy czym w badaniach tych chodziło o uchwycenie dynamiki kształtowania się przekonań naukowych pod wpływem środowiska oraz określonej akcji pedagogicznej. W ten sposób powstały  prace: Józefa Kuczyńskiego, który badał światopogląd chłopców, i Mikołaja Kozakiewicza, który zajął się światopoglądem nauczycieli. Interesującymi badaniami typu socjograficznego o nachyleniu pedagogicznym objęto obecnie problematykę wyższych uczelni. Sprzyjające warunki do tych badań powstały w związku z powołaniem przy Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego Zakładu Badań nad Szkolnictwem Wyższym pod kierunkiem prof. Jana Szczepańskiego. Spod jego pióra wyszła też pierwsza poważniejsza praca z tej dziedziny, a mianowicie Socjologiczne zagadnienia wyższego wykształcenia (1963). Opublikowano także szereg dalszych prac, m. in. Aleksandra Kamińskiego, Salomei i Zdzisława Kowalewskich, Marii Trawińskiej- Kwaśniewski ej. Metody badań terenowych zastosował również w swoich badaniach Jan Starość i1 ak (Katedra Dydaktyki, U. W.) przedstawionych w pracy Problemy dydaktyczne studiów zaocznych (1963). Tak więc wachlarz studiów z pedagogiki społecznej jest szeroki i w stosunku do dawniej podejmowanych badań obejmuje nowe dziedziny, jak problematykę szkolnictwa wyższego, niepowodzeń wychowawczych czy wolnego czasu ludzi pracujących. Wydaje się jednak, iż potrzeby w dziedzinie badań społecznych rosną szybciej niż zakres badań, w związku z czym należałoby podejmować nowe, zróżnicowane badania w dziedzinach dotąd nie dość dobrze poznanych, jak również obejmować nimi nowe zakresy działalności wychowawczej. Szczególnie dotkliwie odczuwa się obecnie brak badań nad wpływem pedagogicznym środków masowego oddziaływania na dzieci i młodzież, nad wychowaniem w rodzinie oraz nad wpływem wychowawczym różnych organizacji i instytucji na młodzież, jak również na dorosłych.