Autor poddaje w swej pracy szczegółowej analizie wymienione powyżej momenty procesu nauczania opierając się na bogatym materiale empirycznym (protokoły z lekcji, wypracowania uczniów, tematy prac pisemnych, wyniki egzaminu z przyrody w kl. IV). Na podstawie przeprowadzonej analizy wykazuje błędy i niedociągnięcia w organizacji pracy poszczególnych ogniw, a równocześnie wskazuje środki i sposoby zmierzające do usprawnienia w tym zakresie procesu nauczania. Te pozytywne przykłady szkoły dominują w pracy T. Wróbla i w tym właśnie sposobie ujęcia tkwi duża wartość dydaktyczna tej rozprawy. O nowej organizacji pracy w początkowym nauczaniu matematyki mówi Z. Cydzik w swej pracy zamieszczonej w omawianym zbiorze. Swe rozważania przedstawia autorka na tle metodycznych założeń opracowanego przez nią podręcznika matematyki. Z. Słobodzian, autorka trzeciej rozprawy w tym zbiorze, mówi w swej pracy o uaktywnieniu ucznia klasy I, o budzeniu i rozwijaniu jego samodzielności w zajęciach szkolnych na podstawie zajęć praktyczno-technicznych i wychowania plastycznego. Mówiąc o organizacji pracy w klasie I autorka wysuwa postulat, aby wszechwładne dotąd słowo ustąpiło miejsca pracy rąk dziecka: manipulowaniu, konstruowaniu, rysowaniu, a więc wszelkiemu działaniu.