Zostały stworzone w naszym kraju przed dwudziestu laty, i nie podjęto badań nad wszystkimi problemami istotnie ważnymi dla dalszego rozwoju szkolnictwa. Złożyły się na to przyczyny, o których częściowo już wspomniałem, a więc konieczność odbudowy zarówno szkolnictwa, jak i warsztatów pracy naukowej ze zniszczeń wojennych, nie zawsze sprzyjająca pracy eksperymentalnej zwłaszcza w latach pięćdziesiątych atmosfera, brak niezbędnego do udziału w tej pracy przygotowania nauczycieli. Oprócz tego poważną przeszkodą w rozwoju eksperymentów szkolnych była szczupłość kadry pracowników naukowych. Bez radykalnego rozwiązania tego problemu, bez zapewnienia wszystkim prowadzonym w szkołach badaniom eksperymentalnym należytej opieki ze strony placówek naukowych, trudno będzie liczyć w tym zakresie na poważniejsze sukcesy. Sprawa opieki naukowej wiąże się z kolei z koniecznością ujęcia eksperymentów szkolnych w jednolite ramy organizacyjne oraz zapewnienia odpowiednich warunków tej. pracy. Tego rodzaju próby zostały ostatnio podjęte w Warszawie, gdzie kuratorium prowadzi rejestr realizowanych na jego terenie badań. Wydaje się jednak, że na tym poprzestawać nie należy. Eksperymenty szkolne powinny bowiem być prowadzone w sposób planowy, a nie żywiołowy, podyktowany przypadkowymi najczęściej zainteresowaniami poszczególnych nauczycieli. Aby uniknąć tej żywiołowości, aby możliwie najracjonalniej wykorzystać zarówno inicjatywę szkół, jak i możliwości określonych placówek naukowych, aby wreszcie nie dopuścić do podejmowania tych samych tematycznie prób w różnych ośrodkach, należałoby stworzyć ogólnopolski plan badań eksperymentalnych i czuwać nad jego realizacją. Opracowaniem takiego planu, uwzględniającego żywotne potrzeby naszego szkolnictwa, mógłby się zająć np. Komitet Nauk Pedagogicznych i Psychologicznych PAN przy udziale zainteresowanych resortów. Odpowiedzialność za wykonanie poszczególnych zadań planu ponosiłyby określone placówki badawcze oraz władze oświatowe. Pierwsze kierowałyby eksperymentami szkolnymi od strony naukowej, drugie zaś zapewniały warunki niezbędne dla prowadzenia badań. Tylko ścisła i harmonijna zarazem współpraca pedagogów, nauczycieli i administracji szkolnej może zapewnić dalszy rozwój eksperymentów szkolnych, a tym samym dalszy rozwój naszej praktyki i teorii pedagogicznej.
