Głębokie przemiany polityczne, które nastąpiły w roku 1957, przyczyniły się do pomyślniejszego rozwoju polskiej myśli pedagogicznej, a tym samym do ożywienia eksperymentów szkolnych. Niemałe znaczenie dla wzrostu inicjatywy badawczej nauczycieli miał przy tym fakt, że w okresie poprzednim opracowane zostały i spopularyzowane w szerokich kręgach nauczycielskich materialistyczne założenia metodologiczne działalności eksperymentalnej w szkolnictwie. Prace J. Barteckiego, J. Konopnickiego, K. Lecha, A. Lewina, T. Nowackiego, W. Okęnia i jego współpracowników, R. Polnego, W. Szczerby były czytane i żywo dyskutowane na zebraniach rad pedagogicznych, konferencjach rejonowych, kursach wakacyjnych dla nauczycieli itp., stając się bodźcem iło podejmowania różnorakich prób i eksperymentów szkolnych. Ogólnie mówiąc: przejście większości polskich pedagogów z pozycji przewagi spekulowania na temat zjawisk pedagogicznych (pierwszy okres) oraz ich opisywania (drugi okres) na pozycje twórczej przebudowy pracy dydaktyczno-wychowawczej przyspieszyło i ułatwiło rozwój ruchu eksperymentalnego wśród nauczycieli. Widocznym wyrazem tego rozwoju były mnożące się w różnych ośrodkach Polski szkoły i klasy eksperymentalne. Temu żywiołowemu początkowo ruchowi trzeba było nadać ujednolicone formy organizacyjne, zapewnić pomoc naukową ze strony placówek uniwersyteckich, Instytutu Pedagogiki, ZNP i władz szkolnych. Zajęła się tym głównie powołana do życia w roku 1959 Komisja Eksperymentów Pedagogicznych ZNP, której przewodniczy od początku jej istnienia W. Okoń.