a group of people standing next to each other

Pedagogika społeczna

O ile dwa ostatnie kierunki wiążą się głównie ze stosowaniem metod opartych na obserwacji i eksperymencie, o tyle pedagogika społeczna posługuje się metodą badań terenowych. Kierunek ten ma w Polsce bogate tradycje, związane zwłaszcza z nazwiskiem Heleny Radlińskiej. Obecnie tradycje te kontynuują jej uczniowie, skupieni głównie wokół prof. Ryszarda Wroczyńskiego. Obok nich istnieje spore grono pedagogów i socjologów posługujących się tymi metodami w badaniach pedagogicznych. Badania podejmowane przez pedagogikę społeczną dotyczą problematyki o ogromnym znaczeniu społecznym, toteż w latach ostatnich coraz więcej uwagi poświęca się im na całym świecie. Dotyczą one funkcjonowania pozaszkolnych instytucji oświatowo-wychowawczych i opiekuńczych, systemu wychowawczego w tych instytucjach oraz ich rzeczywistego wpływu na młodzież i dorosłych, uczenia się dorosłych i czytelnictwa, wpływu środków masowego oddziaływania na młodzież i dorosłych oraz zagadnień pracy i wolnego czasu. Wymienione badania koncentrują się w Polsce w dwu zakładach naukowych, a mianowicie w Katedrze Pedagogiki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego oraz w Katedrze Kultury i Oświaty Dorosłych Uniwersytetu Jagiellońskiego. W Warszawie owocem badań prof. Ryszarda Wroczyńskiego stała się poważna praca monograficzna pt. Praca oświatowa geneza, rozwój, problematyka (1964), pod jego też kierunkiem ostatnio prowadzono intensywne badania nad uwarunkowaniem społecznym niepowodzeń szkolnych oraz nad losami absolwentów szkół zawodowych i szkół dla pracujących, jak również nad wykorzystaniem wolnego czasu przez młodzież szkolną i dorosłych (Środowisko i wychowanie, „Studia Pedagogiczne”, tom X, 1963, pod redakcją R. Wroczyńskiego).