Nieprzezwyciężone w ,tym zakresie trudności dydaktyczne stają się czynnikiem hamującym rozwój intelektualny ucznia w następnych latach nauki. L. Bandura podkreślą charakterystyczny fakt narastania trudności w kl. V. Trudności te wynikają, jego zdaniem, z nowej sytuacji, w jakiej uczeń staje w klasie V, a mianowicie: przejście z nauczania propedeu tycznego do nauczania systematycznego, nowa organizacja procesu nauczania, przejście spod opieki jednego nauczyciela pod kierownictwo dydaktyczne wielu nauczycieli specjalistów. Bandura na podstawie przeprowadzonych badań wykazuje również swoistość trudności dydaktycznych występujących w procesie nauczania na poziomie poszczególnych klas. C. Kupisiewicz na podstawie analizy wyników dotychczasowych badań oraz własnych dociekań w tym zakresie dochodzi do wniosków, które w znacznym stopniu pokrywają się z przedstawionymi tutaj wynikami badań współczesnych naszych pedagogów. O powodzeniach i niepowodzeniach szkolnych decydują, jego zdaniem, trzy grupy czynników:’ społeczno-ekonomiczne, psychologiczne i pedagogiczne. Za dominującą uważa jednak tę grupę przyczyn, „która wiąże się z pracą dydaktyczno- wychowawczą szkoły oraz warunkami tej pracy”. W zakończeniu swoich na ten temat rozważań autor wysuwa następujące tezy, które, jego zdaniem, wymagają jeszcze dodatkowej weryfikacji: pozytywny wpływ na wyniki nauczania i wychowania mają te formy diagnostyki pedagogicznej, które ułatwiają wczesne ujawnianie opóźnień uczniów w nauce szkolnej; korzystny wpływ na wyniki nauczania i wychowania mają te formy terapii pedagogicznej, które polegają na organizowaniu klas i grup wyrównawczych dla uczniów nie nadążających za normalnym tokiem procesu dydaktycznego.