W sposób dokładny sformułował tu swe poglądy na cele i treść kształcenia, ustalił zasady i metody nauczania — słowem opracował podstawy systemu nauczania i wychowania. Od tego czasu można mówić o sprawie stosunku teorii pedagogicznej do praktyki. Różnie się jednak ten stosunek kształtował w różnych okresach rozwoju myśli pedagogicznej, w różnych jej kierunkach i u różnych pedagogów.
I dziś w warunkach socjalizmu pedagogika musi spełniać różne funkcje, • zaspakajać różnorodne potrzeby naukowe i praktyczne.
Kandydaci do zawodu nauczycielskiego oraz znaczna większość na- uczycieli-praktyków, zwłaszcza młodych, oczekuje od pedagogiki pomocy w rozwiązywaniu aktualnych zagadnień dydaktycznych i wychowawczych. Interesuje ich przede wszystkim pedagogika, która określa normy postępowania w procesie dydaktycznym i wychowawczym. Miarą wartości pedagogiki jako nauki dla tej grupy pracowników oświatowych jest jej przydatność praktyczna. Jest rzeczą oczywistą, iż przy dzisiejszym stanie pedagogiki tylko te normy postępowania pedagogicznego możemy uznać za słuszne ze stanowiska naukowego, które wynikają z ustalonych na podstawie badań prawidłowości procesu nauczania i wychowania. Mówiąc o normach mamy na myśli ogólne wskazania, które by zapewniały świadomą działalność pedagogiczną, a nie krępowały inicjatywy i twórczej pomysłowości nauczyciela w rozwiązywaniu aktualnych problemów dydaktyczno-wychowawczych.