Badania w związku z nauką czytania i pisania przeprowadził również A. Maćkowiak. Biorąc za podstawę trzy okresy nauki czytania i pisania —i okres przygotowawczy, kurs elementarny oraz nauczanie poele- mentarne — autor bada wyniki nauki czytania i pisania w kl. I przy zastosowaniu elementarza M. Falskiego. Uzyskany na tej drodze materiał pozwolił autorowi dojść do pewnych uogólnień, . mających praktyczne znaczenie. Wyniki badań wykazały, między innymi swoistość poszczególnych etapów nauki czytania i pisania. Powyższa swoistość dotyczy nie tylko strony ilościowej, ale i jakościowej. W początkowym okresie nauki czytania uczniowie dostrzegają jedynie zewnętrzne związki między poszczególnymi elementami wyrazu, natomiast w późniejszym stadium nauki dochodzą do uchwycenia bardziej złożonych właściwości, np. związku samogłosek ze spółgłoskami w wyrazach. „Proces ten — pisze autor — rozwija się od bardziej mechanicznych pierwszych prób zmysłowej analizy i syntezy w okresie wstępnym aż do świadomej, pełnej i szczegółowej analizy i syntezy w okresie systematycznego kursu elementarza oraz do jej zautomatyzowania w okresie po- elementarzowym”S3.
W związku z rozwojem analizy i syntezy występują trzy etapy czytania: pamięciowe, całościowe odpoznawanie wyrazów, czytanie właściwe oparte ina analizie i syntezie głosek oraz czytanie zautomatyzowane. Każdy etap czytania wymaga w toku pracy zastosowania określonych środków i metod.