Plasma Ball Illustration

Inne kierunki badań

Powyższe wyliczenie głównych kierunków badań pedagogicznych w Polsce Ludowej nie ma charakteru wyczerpującego. Można również przypuszczać, iż spotka się ono z poważnymi zarzutami, jak np. ten, że niektórzy cenieni, a nawet wybitni pracownicy naukowi nie znajdą w nim miejsca dla siebie. Aby uprzedzić ten zarzut, autor opracowania pragnie podkreślić, że próbował wymienić tylko główne kierunki, tj. te, które się wiążą z poważniejszym dorobkiem naukowym większych zespołów pracowników naukowych. Co więcej, autor uważa też wymienione przez siebie kierunki za najważniejsze w skali światowej. Brak któregokolwiek z nich w danym kraju świadczyłby o niedorozwoju nauk pedagogicznych, odbiłby się zarazem niekorzystnie na rozwoju kierunków pozostałych. Jeślibym miał zwrócić uwagę na niektóre luki w tym obrazie rozwoju nauk pedagogicznych w Polsce, to przede wszystkim pragnąłbym to uczynić w stosunku do badań nad dziejami myśli pedagogicznej w Polsce. Badania te są u nas intensywnie prowadzone, nie wspomniałem zaś o nich ze względu na to, że znacznie szczegółowszę potraktowanie, niż to byłoby możliwe w tej raczej syntetycznej pracy, znajdą one w rozprawie B. Suchodolskiego temu bezpośrednio poświęconej. Inna poważna luka wiąże się z częściowym pominięciem prac metodycznych. Jest to, jak wiadomo, wiele tomów metodyk, poradników i opracowań poświęconych licznym przedmiotom nauczania w szkołach ogólnokształcących i zawodowych. Niektóre z tych prac będą omówione w następnych artykułach tego tomu. Tu zaś nie wspomniano o nich również i dlatego, że na ogół większych aspiracji naukowych nie zdradzają. Obecnie próbę nadania metodykom nauczania podstawowych przedmiotów bardziej naukowego charakteru podjął Instytut Pedagogiki.